مینرال‌شیمی و تعیین خاستگاه تورمالین‌های توده گرانیت-گنایس شمال‌شرق معدن ژان، استان لرستان

رخنمون توده گرانیت-گنایس میلونیتی بخشی از پهنه زمین‌ساختی سنندج-سیرجان است که در شمال‌شرق معدن سنگ ساختمانی ژان واقع شده است. بلورهای تورمالین این توده به رنگ کاملاً سیاه و به صورت لکه‌ای، لخته‌ای یا اجتماعی از دانه‌های ریز مشاهده می‌شود. بررسی تجزیه‌های ریزکاو الکترونی نشان می‌دهد تورمالین‌های بررسی شده دارای ترکیب شورل-‌دراویت با تمایل بیشتر به سمت شورل هستند و از نظر خاستگاه به محیط‌های گرانیتی متعلق بوده و با خاستگاه ماگمایی متأثر از شرایط گرماب شکل گرفته‌اند. بررسی نحوه توزیع عناصر در ساختار تورمالین نشان می‌دهد، ترکیب شیمیایی میزبان عامل اصلی تأمین و توزیع کننده عناصر در ساختار تورمالین طی روند تفریق و همچنین، فرآیند گسترش گسلش و بالا آمدن توده گرانیتوئیدی است. تعدادی از مکانیسم‌های جانشینی غالب در ساختار تورمالین‌های مورد بررسی مطابق با بردارهای جایگزینی شامل: □X Al (Na R2+)-1، 2 1 xNa-1 zAl-1+xCa1 YR (OH)-1,، (Fe2+ Fe3+) (Mg Al)-1 است